Golkoaren bazterrera iritsi ginenean, lainoa hain lodia zen non Fraideen Uhartea ez zen ere ikusten, 300 metrora bakarrik zegoelarik. Jadanik asmatu duzue: Morbihaneko Golkoaz ari naiz! Eta uharte hau “l’Ile aux Moines” izenekoa zen. Azaroaren 11 zen.
Garai hartan, 1978ko uda eta udazkenean, Bresten lan egiten nuen, hilabete batzuetarako. Iroiseko itsasoan, itsas-hondoan zulaketak egin behar zituen konpainiaren partaide bat nintzen. Iroiseko itsasoa, Brest eta Bretainiaren mendebaldean dago. Hango zuloak, Brestetik 200 bat kilometrora kokatuak zeuden. Hauek, hidrokarburoen bilatze edo ikertze zuloak ziren.
Egia erran, horrelako oroitzapenaren aipatzea, Frantziak, etorkizun hurbilean, hidrokarburoen bilatzea berriki baztertu duenean, pixka bat bitxia edo iraganekoa iruditzen zait. Duela berrogei urte, Frantziak oso hidrokarburo gutxi ukan arren, haren zoruan kemen handiarekin xerkatzen zuen! Baina harri-aroa ez zela harri gabetasunarengatik bukatu badakigu. Eta, jadanik, hegazkinentzako motor elektrikoak ikertzen dituzte!
Orduan zuela gutxi, zuloen eraikitzea lan berri aukeratua nuen. Lehorrean zuloak egiten hasia berri nintzen, Akitanian. Itsasoan erabiltzen ziren metodoak ezagutzeko, itsasoko kanpaina hau aukera baliagarria izan zekidakeela erabakia zuen nire departamentuburuak.
Berriki ezkondua nintzen, baina, orduan, emazteak Parisen bere lana atxikia zuen, nire lan hastapen honetan lan toki aldakorra nuelako. Horregatik, noiz behinka, asteburuko bisitatxoa egiten zidan. Noiz behinka erraten dut, denbora asko itsasoan pasatzen nuelako zulatze plataforman, ahalik eta gehien ikasteko xedearekin.
Plataformaren jabea italiar konpainia bat zen baita italiarrak ere langile gehienak. Oso sinpatikoak zitzaizkidan, batez ere jadanik haietako batzuk ezagutzen nituelako. Izan ere, “Scarabeo 4” deitzen zen plataforma honetan, jadanik izana nintzen hilabete batez edo, beste leku batean, hots Adriatiko itsasoan, Italiaren ekialdean. Han, beste bezero batentzat zulo bat bukatu ondotik, mantentze eta konponketa lanetan ari ziren, baita Iroiseko itsaso baldintza gogorrei aurre egiteko moldatze lanetan ere.
Gai nagusia izan ez arren, biziki gizon atsegin, gisako eta langileak zirela erran behar dizuet. Ni, Italiar Assimil metodoarekin etorria nintzen eta hitz batzuk ikasi ondotik, fite baino fiteago Italiarrez baizik ez zuten nirekin mintzatu nahi. Sukaldaritza sinple baina ona gustatzen zitzaien baita elkarrizketa lasaia ere, eta kantatzea. Horregatik haien plataforma lan egiteko leku atsegina zen.
Garai hartan, gogoeta horrek haren garrantzia zuen. Lanbide berri batean ari nintzen eta lan erritmo berezi bat lortzea espero nuen. Plataformetan edo leku urrunetan lan egiten zutenek, hilabetero hamabostaldi bat lanean eta hamabostaldi bat etxean pasatzen zituzten. Gauza bera egin nahi nuen, etxeko hamabostaldian praktikatzen nituen kirolez, hots belaontzi eta eskiaz gozatzeko.
Ondorioz, gure etxea kokatzeko leku baten bila genbiltzan. Ez Parisen! Eta niretzat, Morbihaneko Golkoa lekurik onena zen. Aita eta anaiarekin, gaztaroan, nabigatu izan nuen golkoan eta Belle-Ile, Hoat eta Hoëdic ondoko uharteetaraino. Askotan bezala, gaztaroan liluratu gintuzten lekuek erakarpen handia sortzen digute gero, helduak garenean.
Horrez gain, golkoak mikro-klima omen zuen! Air France pilotuak Paris eta New-Yorken artean hodeietan zulo urdina ikusten zutelarik, Morbihaneko Golkoa omen zen! Horrelako legendak entzun eta sinesten nituen!
Beraz emazteak bazekien bizilekutzat hautatu behar genuen tokian, denbora erdia, gutxi gorabehera, ni gabe pasatu beharko zuela.
Garaian, xalant edo auto-ferry txikiaz zeharka zitekeen uharte eta lehorraren arteko itsasadarra. Erran eta egin. Fraideen uhartera iritsi orduko, autoa utzi eta laino artean ibiltzen hasi ginen. Baina hura lainoa! Lodi-lodia! Labanaz mozteko modukoa, frantsesez erraten den bezala. Uhartea ez da hain handia, bost bat kilometrokoa. Laster abiapuntura itzuli ginen, bizidunik topatu gabe, zerbait jateko tokirik atzeman gabe, paisaiaz ezin gozatuz, bretoi far-rik ezin dastatuz!
Eta asmo osoa esku artean lehertu zitzaidan!
– Hemen, ez ditut hamabostaldiak bakarrik pasatuko! Angelun, lagunak ditut eta lainoan, lainoa egiten badu, nire bidea ezagutzen! — erran zidan emazteak.
Horrela, Angelun, amaginarrebaren etxetik berrehun metrora gure etxea eraiki genuen pixka bat berantago!
Horrela, Bretainian kokatu ordez Euskal Herrian finkatuz gero, aitatxi eta amatxiren ama hizkuntzaren ordez, berantago, erretretarekin, euskaraz ikasten hasi nintzen!
Horrela, Morbihaneko Golkoko hogeita hamar bat uharteen artean nabigatu ordez, eguzkia egiten duenean, Bizkaiko Golkoan belaontziaz ibiltzen naiz, euskal portuz portu, ontsalaz euskal marinelekin batera, euskal sukaldaritzaz eta bestez gozatzen!
Eta, eta,…
2017/11/27 – – “Maiatz” aldizkarian argitaratuta (66. zenbakian)