Nafarroako nekazaritzako elikagaien sektorerako funtsezkoak diren neguko baratze-laboreen produktibitateari buruzko saiakuntzak erabat baliogabetuta geratu dira.

2022ko urtarrilaren 27a.- INTIA sozietate publikoak berretsi du neguko baratze-entsegu guztiak, azken fasean zeudenak, erabat deuseztatuta geratu direla abenduan Kadreitako finka esperimentalean izandako uholdeen ondorioz. Guztira, uholdeek 57.000 m2-tik gorako azalera kaltetu dute baratzezaintza, zereal eta ureztatze-saiakuntzen artean, eta horiei beste kalte batzuk gehitu beharko litzaizkieke, hala nola hesia. Zorionez, finkaren biltegian zegoen ongarritzeko makina eta material guztia salbatu ahal izan da, garaiz erretiratu baita, ibaiaren ur-goraldia aurreikusita zegoelako.

Jesús Goñi INTIAko finken arduradunaren hitzetan, “labore horien % 100ek azken fasean erabateko eragina izan badute ere, zenbait informazio berreskuratu ahal izango dugu saiakuntzetan hartutako datuekin. Horrela, adibidez, laboreen zikloari buruzko informazioa (loratzen edo fruituak ematen hastea) edo gaixotasunen aurrean tolerantzia buruzko datuak berreskuratuko ahal izango da. Hala ere, saiakuntzaren azken emaitza, eta batez ere garrantzitsuena, barietate bakoitzaren produktibitate-indizea, guztiz galdu dena da”. Ezagutzaren balioa erabat suntsituta dago, ondorioztatu du Goñik.

Egoera honen alderik baikorrena artoaren saiakuntzak eraman du, % 90ean erreskatatu ahal izango baita, landare honek hobeto eusten baitio abenduan sortutako putzu handi baten aurrean. Gainera, 5.000 m2-ko artoko eremu zati hori altuago zegoen, eta, beraz, uraren estaldura txikiagoa izan da. Berreskuratu ezin den gainerako % 10a urak zati batzuetan arrastaka eramatearen ondorioz sortutako kalteen ondorio da. Hain zuzen ere, INTIAko uzta biltzeko makina datorren astean hasiko da artoaren lursail horretako uzta lanekin.

36.400 m2-ko ureztatze-saiakuntza bat alpapa landarearen inguruan erabat suntsituta geratu da urarengatik, batez ere denbora luzez putzu batean egoteagatik. Uholdeak eragindako kalteak bazka, garagar eta gariarekin saiakuntzak egiteko beste lursail batzuetara ere zabaldu ziren.

Bestalde, guztira 40 metroko hesi berriak jarri behar izan dira finkaren sarreran. Hain zuzen ere, ur-lasterrak arrastaka zeramatzan landare-hondarrak geldiarazteko harrapakin bihurtutako hesi bat.

INTIA sozietate publikoak, azkenik, Kadreitako udalerriaren elkartasuna eta lankidetza eskertu nahi du, bertako bizilagunek biltegia utzi baitzuten egun horietan finkako makineria eta sargai-zaku guztiak sartzeko. Material hori aldez aurretik kendu zuten, inguru horretan uholdeak izango zirela aurreikusita baitzegoen.