ERAKUSKETA: BEGOÑA ZUBERO

Ziudadelako Mistoen Eraikina. Martxoaren 22tik maiatzaren 5era. Begoña Zubero: NEEEV. Ez da exotikoa, ezinbestekoa da.

Mosul, Irak iparraldean eta Tigris ibaiak zeharkatuta, herrialdeko laugarren hiri jendetsuena da eta izen bereko probintzia historikoko hiriburua, Ninivetik heredatua, antzinako asiriar hiriburua eta, ondoren, Otomandar Inperiotik jasotako probintzietako bat. Bere ibilbide historikoaz haratago, Mosulek komunikabideetara salto egin zuen 2014ko ekainean, Estatu Islamikoak hiria bereganatu zuenean. Kalifatuaren sinbolo, Mosul exekuzioen, jazarpenen eta ondarearen suntsipenaren epizentroa izan zen.

Nahiz eta 2015ean hiria askatu, Mosul hondatuta dago oraindik, berreraikitzeko zain. Komunikabideek alde egin dutenean eta medioen oldeak izugarrikeriak banpirizatzeari utzi dionean, hiria hutsik geratzen da, suntsituta: zer gertatzen da hiri batean gerra amaitzen denean? Zuberok berreraikuntza geldoan dagoen hiri bat erakusten du: hondakinak, adreiluak eta hondeamakinak daude kaleetan. Burdin pilak hondarren artetik irteten dira. Ia ez dago pertsonarik kaleetan eta, hala ere, egunerokotasun zantzu bat ikus daiteke karteletan, denda txikietan. Farolak indartsuak dira, hiri-paisaia atsekabegarriaren erdian, zibilizazio-sinbolo gisa. Hala ere, argazki bakoitzaren atmosferak, bere argi nabarrarekin, kea bezala, hondoa bereizezin bihurtzen du, gerraren oroitzapena balitz bezala, horizonterik gabe. Erresistentzia irudiak (garaileak), okupazioaren aurrean, izugarrikeriaren aurka: argazki-publizitateko kartel bakarti batek elkarrizketa bat ezartzen du Zuberorekin; pareta sarraskituen gainean margotutako paisaiak. Beste argazki batzuk, aldiz, huts egindako erresistentziakoak dira, liburutegi suntsituaren espazio handia bezala; hala ere, Sarajevon gertatu bezala, errautsa borroka, osotasuna eta oroitzapena bihur daiteke.

Aldi berean, Mosulen Hardt eta Negrik sortutako “Inperioa” bere distira osoan azaleratzen da. Mundu osora zabaldutako gatazka-eremu bat da, eta gaur egun indarrean dagoen legea berreraikuntza ekonomikoa da. Hiri suntsitu bat, izugarrikeriaren aztarna guztiak eraitsiko dituena, gainean eraikitzeko. Izan ere, inperioa kapitala pilatzen den lekuan dago, subiranotasun global berri bat, beraiek sortutako gaitz baten berreraikuntzaz jabetzen dena. Erreala eta bitala bizitzeko eta berreraikitzeko zirrikitu txikiak dauden tokian dago: eraikitzaileen arteko tratuetan, negozio txikietan; haien txandaren, tratuaren zatiaren zain dauden kamioi eta hondeamakinetan. Negozioa errealaren oinarria da, eta ezerk ez dio ihes egiten bere logika fagozitatzaileari.

Zer iragarriko dute kartel horiek? Hondarrak, suntsipena eta gerra, eta, hala ere, kontsumismoa pitzaduren artean azaleratzen. Globalizazioa, ekonomiaren eta boterearen ikuspegitik, bereziki nabarmentzen duten irudiak; transakzionalak baino ez diren harreman transnazionalak, botere-egoerara itzultzen gaituzten jarduerak. Demokratikoaren fantasmagoriak berreraikuntzaren gainean planeatzen du, imajinarioak indarrez jokatzen du. Zer izango da lehenago, meskita edo merkataritza-gunea? Mendebaldeak gidatutako berreraikuntzak ez du hegemonia politikorako borondatea ezkutatzen. Bere sinboloek pixkanaka-pixkanaka kaleak hartzen dituzte. Zertaz ohartaraziko dute kartel horie

BEGOÑA ZUBERO

Bere lehen proiektuetatik, faktura tekniko, formal eta estetiko bikaineko tesi-argazki bat garatu du, non dokumentazioari eta ikerketari esker garrantzi intelektual handiko irudiak egin ahal izan dituen. Bere ibilbidean zehar hainbat genero landu ditu, bere espazio urbanoen eta natura hilen argazki errealistatik hasi eta argazki subjektiboaren abstrakzioarekin esperimentatzeraino.

2018. urtearen akaberan, Iraken, bi hilabeteko egoitza artistikoa egin zuen, Moving Artist Foundation-en babesa medio. Bertan egindako proiektuen artean M/D (Mosul Demolición) dago, NEEEV, Ez da exotikoa ezinbestekoa da erakusketa eragin duena.