Arkitektura Gelak Bilbao Arterekin lankidetzan antolatutako ikastaro berria Bilbok izandako goreneko garai bati buruzkoa da, mende erdi hartzen duena, 1875etik 1925era, eta “Urrezko Aroa” dei daiteke.
Artea, Arkitektura eta Ingeniaritza barne hartzen ditu, eta ezin dira ahaztu gizartea eta hiri-eraldaketako prozesua. Industrializazioa nagusi zen Ezkerraldeko Meatzaldean, eta Bilbo Zabaltzeko proiektua eta Itsasadarra Abratik Atxuriraino bideratzeko proiektua zeuden.
PROGRAMAREN LABURPENA
Zabalguneko arkitektoen lehen belaunaldia: Severino Achúcarro, Julio Saracibar, Joaquín Rucoba, José María Basterra, Enrique Epalza, Edesio Garamendi, Fidel Iturria, Gregorio Ibarreche, Alfredo Acebal… Ricardo Bastida…
Zabalgunearen proiektua, 1876 (Pablo Alzola, Severino Achúcarro, Ernesto Hoffmeyer).
Itsasadarra bideratzeko proiektua, 1877-1904. Evaristo Churruca.
Bilboko Arteen eta Lanbideen Eskola Atxurin —Bilboko Arte Ederren Museoaren jatorria, 1879-1938— (pintoreak, eskultoreak, eraikuntzako gremioak): Anselmo Guinea, Isidoro Guinea, Nemesio Mogrovejo, Bernabé Garamendi, Serafín Basterra, Higinio Basterra, Quintín de Torre, Francisco Durrio, Vicente Larrea Aldama, José Larrea Echániz…
Ingeniariak: Pablo Alzola, Ernesto Hoffmeyer, Evaristo Churruca, Valentín Gorbeña, Leonardo Torres Quevedo, Recaredo Uhagón, Adolfo Ibarreta, Mariano Zuaznabar…
Obra-maisuak: Daniel Escondrillas, Domingo Fort, José Bilbao y Lopategui, Francisco Arias, Benito Barrenechea, Ángel Iturralde, Hilario Iturrioz, Manuel Camarón, Nicomedes Eguíluz, Narciso Goiri, Pedro Peláez…
Tipologiak: egoitza, erakundea, irakaskuntza, ikuskizunak, erlijioa, kultura, zerbitzuak, bulegoak, espazio publikoak, garraioak…
Estilo eta joera arkitektonikoak: eklektizismoa, historizismoa, klasizismoa, Beaux Arts, neomediebalismoak (neorromanikoa, neogotikoa, neomudejarra), neobarrokoa, erregionalismoak (neoeuskalduna, menditarra), modernismoa, art nouveau, art déco, Vienako sezesioa…
Industrializazioa, gizartea, bankariak, ontzi-jabeak, meatzariak, indianoak, ongileak, fundatzaileak…
GARAPENA
Teoria klaseak
C burua (asteazkenetan, seietatik zortzietara): PowerPoint bidezko aurkezpenak; egileen argazkiak, biografiak eta ibilbide profesionalak; argazki zaharrak; hirigintza-planoak eta eraikinen planoak; erreferentzia historikoak; bibliografia…
Bizitak edo paseoak
P oinak (ostegunetan, seietatik zortzietara): asteazkenetan azaldutakoa ikusteko ibilbide laburrak eta bisitak eraikinen barnealdera; tartean, Bidebarrietako Liburutegia, Santiago Katedral Eliza, San Nikolasko BBVA, Arriaga Antzokia, Konkordiaren Geltokia, Kontxako Eskolak, Mugikako Eskolak, Indautxuko Eskolak, Unamuno Institutua, Cervantes Ikastetxea, Jesuiten Egoitzako Eliza, Asisko San Frantzisko Eliza (“Bosgarren Parrokia”), Udaletxea, Diputazioaren Jauregia, Espainiako Bankua, Chávarri Jauregia, Uribitarteko Arrapaletako etxebizitzak (Abokatutzaren Elkargoa) Campos Elíseos Antzokia, Bilboko Alondegia (Azkuna Zentroa), Deustuko Unibertsitatea, Olabarriko Jauregia, Ibaigane Jauregia, Basurtuko Ospitale Zibila…Zabalguneko etxe zaharrak…