AMERIKO VESPUZIO, 1454KO MARTXOAREN 9A
Oro har data hori dago onartuta Ameriko Vespuzioren jaioteguna kokatzeko; hari egotzi ohi zaio eskuarki Amerika izena.
Gehiago irakurri...Agiriak – Gogoetak
EDUARDO GALEANOREN HITZAK: “KONKISTAREN GAINEKO ARRAKALA”
Kristobal Kolonek aurkitu zuen Amerika 1492an? Edo bikingoek aurkitu zuten haren aurretik? Eta bikingoen aurretik? Han bizi zirenak zer ziren bada? Historia ofizialak dio Vasco Nuñez de Balboak ikusi zituela lehenengoz, Panamako gain batetik, bi…
ALEXANDER VON HUMBOLDTEN HITZAK (1814): CARACAS
Caracas hirian atzematen dudana da bertako gobernu bat izateko irrika urduria duela eta nahasi egiten duela hori askatasunaren eta errepublika molde onen aldeko maitasunarekin
ERLANTZ URTASUN ANTZANOREN HITZAK (2014): MAMBISES (MAMBIAK)
Historialariak oraino ere eztabaidan aritzen dira “mambiak” direla eta. Singularrean “mambi” da, eta kontua da substantibo eta adjektibo hori espainiarrek Kariben izaniko kolonietako jendeari errateko ibiltzen dela, zeinak bide militarretik altxatu baitziren XIX. mendean, eta,…
ERLANTZ URTASUN ANTZANOREN HITZAK (2014): 1914-11-1
Lehen Mundu Gerra, historikoki 1914ko uztailaren 28an hasia, Europan gertatu zen batez ere, eta kontinente horretan hil zen testuinguru beliko hartan jende gehien. Ez dugu ahantzi behar, nolanahi den, Europako lubakietatik urrun ere gertaera larri-larriak…
BERNAL DIAZ DEL CASTILLO: TLATELOLCO (1519)
[azteken merkataritza-guneaz ari da,espainiar konkistatzaileek hondatu aurreko garaiaz]Guk merkatuko plaza handia ikusten genuen,eta jendetza, han barrena erosten eta saltzen.Gure artean soldaduak zeuden, munduko leku askotan izanak,Konstantinoplan, Italia osoan eta Erroman,eta esan zuten sekula ez zuela ikusi hain…
CAOKO DAMA (400 INGURUAN)
Izen hori eman zioten hilobi bateanaurkituriko pertsona bati. Moche kulturakoa da,eta 400. urte ingurukoa dela diote.Chicama haranaz ari gara, gaur egungo Peruren iparraldeko kostaz.Momia bat da, hain zuzen;Lurralde hartako elitekoemakume gazte batena,eta ezin hobe kontserbaturik…
ERLANTZ URTASUN ANTZANOREN HITZAK (2014): TAHUANTINSUYO
Horrela erraten zioten Ameriketan inken mende zeuden lurren multzoari. Iduriz, kitxuen kontzeptua da jatorrian, tawantin suyu, eta honela itzul daiteke: “lau zatiak” edo “lau lurraldeak”.
CARLOS SANTIAGO COLL RUIZEN HITZAK (2014-10-10)
Askatasuna eman al zitzaien Kubako esklaboei independentzia prozesua 1868ko urriaren 10ean hasi aurretik, hau da, honelako egun batez baina orain 146 urte?; galdera horren erantzuna baiezkoa da, baina nolako baldintzatan da kontua, Herrietako Udalek askatu…
SERGIO PURINEN HITZAK
Alaskako lurralde izoztuetatik Amazoniako oihan itzelera, Patagoniako basamortutik Antillako uharteetara, Andeetako goi-ordokietatik Mississippiko lautadetara, lurralde gutxi dago Ameriketako gizakiak okupatu ez duenik aldiren batean ez bada bestean. Asiatik etorritako migrazio-ondore beretik abiatuta, orain dela hogeita…