ALBERT EINSTEIN JAIO ZEN, 1879KO MARTXOAREN 14AN
1879ko martxoaren 14an, Albert Einstein jaio zen, fisikari eta pentsalari miragarria, XX. mendeko zientzia aurrerarazi zuena.
Historia – Erlantz Urtasun Antzano eta Markel Lizasoain Baleztena
ALEXANDRO SEVERO ENPERADORE IZENDATU ZUTEN, 222KO MARTXOAREN 13AN
222ko martxoaren 13an, Alexandro Severo erromatar enperadore izendatu zuten. Hura hil ondoren, historialariek esan izan dute krisi orokor handi bat izan zela, “III. mendeko krisia” esan izan zaionaren zati nagusia. …
CESARE BORGIAREN HILKETA, 1507KO MARTXOAREN 12
1507ko martxoaren 12an, Cesare Borgia hil egin zuten, Vianan, Nafarroaren independentzia defendatzen ari zela gaztelarren eta aliatu beaumondarren aurrean.
VERDIREN “RIGOLETTO”REN ESTREINALDIA, 1851KO MARTXOAREN 11
Egun horretan, Giuseppe Verdik, oraindik hogeita hamar urte inguru zituela, “Rigoletto” opera estreinatu zuen, Veneziako La Fenice antzoki zaharberrituan, Francesco Maria Piaveren libretoarekin, Muranoko poeta bera. Arrakasta handiko drama, “El Trovador” eta “La…
PABLO SARATSATE NABAZKOZE, 1944KO MARTXOAREN 10A
Egun horretan jaio zen, Euskal Herriko hiriburuan, Pablo Saratsate Nabazkoze euskaldun biolinista eta konpositorea, mundu osoan fama irabazi zuen artista ospetsua, demokrata, progresista, beharbada bisexuala, jaioterrian epaimahaiko aritu zena sanfeminetan nafarron hizkuntzan egindako literatur…
AMERIKO VESPUZIO, 1454KO MARTXOAREN 9A
Oro har data hori dago onartuta Ameriko Vespuzioren jaioteguna kokatzeko; hari egotzi ohi zaio eskuarki Amerika izena.
HIPATIAREN HILKETA, 415EKO MARTXOAREN 8A
Data hori aipatzen dute gehienbat Hipatia hil zuteneko egun posibleen artean. Hipatia alexandriar zientzialari eta filosofo ospetsua izan zen, eta gaur egun San Zirilo esaten dioten gotzainaren sikarioek hil zuten, testuinguru bortitz eta fanatiko…
MAURICE RAVEL DELUARTEREN JAIOTZA, 1875EKO MARTXOAREN 7A
Egun horretan jaio zen, Ziburun, Lapurdin, euskaldun pianista, konpositore eta pilotazale jeniala. Hala gogorarazten du plaka batek haren sortetxean, itsasoaren ondoan, bertatik Donibane Lohizune ageri delarik, arrantza-ontziak eta merkataritza-ontziak igarotzen direlarik. …
DMITRI MENDELEIEV, 1869KO MARTXOAREN 6A
Egun horretan,Dmitri Mendeleiev kimikariakaurrenekoz aurkeztu zuen“elementuen taula periodikoa”Kimikaren printzipioak liburuan.
NIKOLAS KOPERNIKO, 1616KO MARTXOAREN 5A
Egun horretan, Eliza katolikoakNikolas Kopernikoren liburua kondenatu zuen;testu hartan zioen eguzkiakez diola gure planetari bira ematen, alderantziz baizik.