Historia – Erlantz Urtasun Antzano eta Markel Lizasoain Baleztena

BERNAL DIAZ DEL CASTILLO: TLATELOLCO (1519)

[azteken merkataritza-guneaz ari da,espainiar konkistatzaileek hondatu aurreko garaiaz]Guk merkatuko plaza handia ikusten genuen,eta jendetza, han barrena erosten eta saltzen.Gure artean soldaduak zeuden, munduko leku askotan izanak,Konstantinoplan, Italia osoan eta Erroman,eta esan zuten sekula ez zuela ikusi hain…


CAOKO DAMA (400 INGURUAN)

Izen hori eman zioten hilobi bateanaurkituriko pertsona bati. Moche kulturakoa da,eta 400. urte ingurukoa dela diote.Chicama haranaz ari gara, gaur egungo Peruren iparraldeko kostaz.Momia bat da, hain zuzen;Lurralde hartako elitekoemakume gazte batena,eta ezin hobe kontserbaturik…


GALERAN DE BRETAGNE: METZEKO DIRU-TRUKATZAILEAK (1220 INGURUAN)

Mahaietan jarririk, diru-trukatzaileekhor dituzte beren aurrean txanponak prest:Honek trukatu, hark kontatu, beste horrek hasperen egin,beste batek honela dio: “Egia da”, eta besteak: “Gezurra!”.Mozkor hark, desohorea dela eta,ez du ikusiko, lo gelditu delako,erne dagoenak ikusiko duen…


LEONARDO PISANO

Leonardo Pisano matematikariak idatzitako lanak, Fibonacciren segidaren sortzailea bera: Liber Abaci (1202,eta 1228an hobetua) Practica Geometriae (1220 inguruan) Flos super solutionibus quarumdam questionum ad numerum et ad geometricam pertinentium. Gutuna Teodorori Liber Quadratorum (1225) Libro…


EDUARD MEYERREN HITZAK (1895)

Trajanok kristauen gaineko bere dekretu ezagunean behin eta berriz dioenez, salaketa anonimoak ez dira inoiz ere aintzat hartu behar: nam et pessimi exempli nec nostri saeculi est (Plin., Epist., X, 97). Ez dago beste momenturik halako bizitasunez…



ERLANTZ URTASUN ANTZANOREN HITZAK (2014): 732-10-25

Egun horretan, Carlos Martelen armada frankoak garaipen militarrik handiena izan zuen gaur egun Poitiers dagoen lekutik hurbil, Akitania mendean hartua zuen armada musulmanari irabazita. Gertaeren bertsio ofizialak dakarrenez, “frantsesek” egundokoa egin zuten, “paristarren hotsandiko ekintza…


DION CASIO: KLEOPATRA (202)

Gu, zalantzarik gabe erromatarrak izanik eta dagoen lurralderik handiena eta onena gobernaturik, horrela mespretxatuak izatea eta emakume egiptoar baten oinetara makurturik egotea, gure gurasoek merezi ez duten kontu bat da, inondik ere.


DAVID GALADI ENRIQUEZEN HITZAK (2014): NEMESIS

[Abiapuntutzat harturik gure eguzkiak lagun bat izan lezakeela, hau da, bere bidaiari lotua den beste izar bat…]   Zientzialari batzuek uste izan zuten bazela maiztasunez betetzen zen eredu bat, Lurreko espezieen desagerpenaren zikloak azaltzen zituena,…


SHUKALLITUDA (SUMERIARREN MITOA, SEGUR ASKI K.A. 3000. URTEA BAINO ANTZINAGOKOA)

Shukallitudak…, Ura erreketan isurtzen zuenean, Lurreko koadroetan barrena erretenak egiten zituenean, Sustraiekin tupust egiten zuen, sustrai horiek urratu egiten zuten bera. Haize haserretuek, berek dakarten guztiarekin, Mendietako hautsarekin, haren aurpegia jotzen zuten. Aurpegia… eta eskuak…,…