Joseba Aurkenerena Barandiaran

Sarako kabalkada, ederra eta herrikoia

Azken urte hauetan kabalkadak, toberak, zintzarrotsak… zabaltzen ari dira Lapurdiko eta Nafarroa Behereko herrietan. Aurten, bi izan ditugu, biak Lapurdin, Lehena agorrilaren 28an eta irailaren 3an Makean jokatu zutena eta bigarrena, urriaren 9an Saran jokatu…



Kuxkuxtu txaranga euskal bazterrak pizten

Nork ez du Kuxkuxtu txaranga ezagutzen? Nork ez du inoiz kantatu edota dantzatu berarekin? Ziur aski horrelakoak gutxi izanen dira, Kuxkuxtu arrunt ospetsua baita Euskal Herriko luze-zabalean. Gaur Urruñako bestetan, bihar Herri Urratsen, etzi San…


Katalina Erauso pastorala. Ate gorriko süjeta.

2016an bi pastoralez gozatu ahal izan dugu, Zuberoan atarraztarrek jokatu duten Jean Pitrau lehena eta Baiona aldean loratu eta plazaratu duten Katalina Erauso izenekoa. Oraingoan Katalina Erausorenaz arituko natzaizue. Hauxe izan da, gainera, jokatu den…


Erronkarierazko atsotitzak

Gaztetan liburu miresgarri bat erosi eta irakurri nuen, Joxe Estornes Lasa izabarrak idatziriko “Erronkariko uskara” izenburukoa. Aipaturiko liburuan, eta hogeita lau ikasgaitan banaturik, erronkarieraren gramatika erakusten zen. Bukaera aldean baziren Erronkariko hainbat kantu, istorio, ipuin…


Hendaiako eta Sarako gurutze esoterikoak

Fulcanelli idazle hermetikoak Mystère des catedrales liburu entzutetsuaren bigarren argitalpena 1957an egin zuen (Lehena 1925ean egina zuen). Liburu horretan dotrina hermetikoaz, sinbolismoaz eta alkimiaz aritzen dela gauza jakina da, Fulcanelli –ezizen horren azpian gordetzen den…


Donibane gaua euskaldunon sinesmenetan

Europa osoan ospatu izan den jai hau zahar-zaharra da, eta badirudi loturik dagoela Paleolito Aroan kontinentea populatu zuen herri ibiltari, ehiztari eta biltzaile zahar harekin, orain, Europako mapa genetikoa burutu ondoren, ikerlariek deitzen duten herri…


Baionako istorio irringarriak

Istorio irringarriak edo txisteak edozein bazterretan sortu eta berehala leku guztietara eta mintzaira guztietara hedatzen dira. Horixe da umoreak zabaltzeko duen erraztasuna. Oraingo honetan Baionan entzundako eta kokatutako hiru txiste kontatuko dizkizuet. Baionan entzun nituen,…


Iparraldeko soldaduak Madrilen

808ko martxoaren 23an, Murat mariskalak, Napoleon enperadorearen izenean, Madril bere agindupean hartu zuen. Apirilaren 27an Espainiako errege-erreginak eta printzeak Baionara eraman zituen Napoleonekin hitz egitera, eta Lapurdiko hirian zegoela, Fernando VII. erregeak Napoleonen anaia zen…


Cristoforo Colombo Euskal Herriko semea ote?

Historia ez da inoiz zientzia absoluturik izan, guztiz malgua baizik, eta giza ekintza bat historiaren barruan arakatu nahi dugunean, bide, irizpide eta ideologia franko hartu behar izaten dira kontuan. Hori dela eta, historialari batentzat zuria…