HITZ SOLAS

SUA! SUA!

“Sua! Sua!” Gaueko bi eta erdietan, jauzian jaiki ginen, gaueko “toolpusher”-en Cajun ahots minkorrak iratzarriak. Tarrapataka, zerbitzu enpresen logelan ginen zortzi langileak, gure pijametan edo pijama gisa jantzia genuenarekin, lasterka pasabidera atera ginen. “Toolpusher”-a putzua…


UR GOIENA UR BARRENA. URTEA BUKATZEKO ERRITO ZAHARRA

Nafarroa Garaiko Baztanen, Basaburuan, Imozen, Larraunen, Burundan eta Arakil aldean bazen urte berriaren etorrerarekin loturiko errito bat, urtero errepikatzen zena. Gaur, tamalez, badirudi bakarrik Burundako Urdiain herrian egiten dela. Pena da, errito hau baita euskaldunok…


OLENTZEROREN MEZUA

Neguko solstizioa edo neguburua hurbil daukagu. Eguzki zaharra akiturik eta indargabeturik dago, laster, 25ean, eguzki berria sortuko da, Eguberri izeneko jai solstizialaren tenorea izanen da. Bezperan, hau da, 24ko gauean, Olentzero Euskal Herriko herri guztietan…


Jon Mirande: “Aur Besoetakoa”

“Epaillako egun bat zen. Sartaldetik zetorren aizeak, itsasoko oiarzunen ekarle, makur erazten zituen parkeko zuaitz illunak sala-leioaren aurrean; intzirika ari ziran, eta iñarrosten ziran ontzi-mastak izan bailirakean ekaitz baten jostagaillu. Ba zirudian gizabiotz baten amets…


ARIMEN GAU BELTZA, TRADIZIOAREN ETA AHANZTURAREN ARTEAN

Antzinatean, Europa osoan naturaren zikloekin loturiko sinesmen animistak zabalduta zeudenean, jai erritual ainitz egiten zituzten solstizio eta ekinozioetan, edota ilargiaren aldien ardatz ziren egunetan. Ilargi beteko gauetan ere horrelakoak egiten zituzten. Laborantzak indar handia hartu…


Joxean Sagastizabal: “Kutsidazu bidea, Ixabel”

“1980rako urte pare bat falta zela, uztaileko arratsalde sargori batean ailegatu nintzen zibilizazioaren azken portura, Tolosara. Mendian gora, Vasconum. Hemeretzi urtez asfalto hutsean hazi eta baserri batera joan nintzen, neure burua Josechu el vasco bihurtu…


HIPOLITO IRIGOIEN, ARGENTINAKO HISTORIAN GILTZARRI

Martin Irigoien Dodegaraik XIX. mendean euskaldun ainitzek egiten zuten bidaiari ekin zion eta Lapurdiko Sara herritik Argentinara joan zen bizimodu hobe baten bila. Pobrea zen eta analfabetoa baina dirua egin zuen merkataritzako produktuen garraiorako antolatu…


SUA

Egun horretan, “Sua” larre zabal batean bazkatzen zen. Zaldi gazte eta beltza zen, eta bere bizitza oso ederra igarotzen zen. Jabeek bakarrik uzten zuten uda osoa, eta Sua zaldi zoriontsua zen, librea korrika egiteko, mendian…


BEILEGI

Zure aiurrien garraztasuna hori kolorea da. Argiduna, limoi tonua. Eta limoiak ez zaizkit inoiz gustatu.


KARMEN PASTORALA ETXALARTIK EUSKAL HERRI OSORA

Irailaren 16an eta 17an, Etxalarrek Karmen pastoralaren bi saioak jokatu zituzten. Ni larunbatekoan ez nintzen egon, baina entzun dudanez arrakasta handiaz jokatu zuten. Jendetza handiak Etxalarko karrikak, plazak eta ostatuak bete izan zituen egun osoz,…