HITZ SOLAS

HATSAREN POESIA EDO HERRIAREN HATSA

Jakin badakigu zaharrak ez direla beti hobeak, baina “Zaharrak eta onak bi aldiz onak” dio gure atsotitz zaharrak eta ez zaio, ene idurikoz, arrazoirik falta. 1.999an, Auxtin Zamora senpentarraren inguruko olerkari multzo batek “Hatsaren Poesia” …


JOSEPH ABEBERRI, ZIBURUKO AUZAPEZ DEPORTATUA

Egia erran behar badizuet Joseph Abeberri arras ezezaguna nuen, 2012ko martxoaren 14an, Enbata aldizkarian, Mikel Dalbret ziburutar margolari ezagunari egin elkarrizketa argitaratu zuten arte. Zenbat eta zenbat horrelako gure historian, ahanzturaren ilunetan galduak, pentsatu nuen…


EUSKARALAI, DONIBANE LOHIZUNEKO EUSKALDUNEN HITZORDUA

XX. mendeko hogeita hamarreko hamarkadan, Lapurdiko Donibane Lohizune ederrean hainbat jende kezkatzen hasi zen euskararen eta euskal kulturaren gibelatzea ikustean. Hori zela eta, lau emakume kementsuk –Madalena Jauregiberri, Antoinette Lakarra, Madeleine Bribet eta Elise Aramendik—Bildu…


ÉTIENNE DE XILOETA

Étienne de Xiloeta 1709ko uztailaren 5ean sortu zen Limoges hirian. Aita Arnaud de Xiloeta zuen, biarriztarra, eta Frantziako funtzionario kargu handia zuena. Familia honen deitura edo abizena Xiloeta zen, Lapurdiko euskaraz maiz xilueta ahoskatzen dena….


ATURRI IBAIAREN BIDE ALDAKORRA ETA DONOSTIAKO GASKOIAK

    Baionak hastapenetatik Aturri eta Errobi ibaien elkargunetik atera ditu indarra eta hiri izateko oinarrizko arrazoia. Hortik omen datorkio izena: Ibai + gunea = Baiona. Horixe da, bederen, gaur sinesgarrien dugun teoria. Itsasoaren  hurbiltasunak eta ibai…


BETTI BETELU, LAPURDIKO DANTZARIEN HAUSPOA

    Gaur egun, dantza-jauziak  –mutxikoak ere deituak–  Euskal Herriko bazter guztietara hedatzen ari dira. Ez dago bestarik dantza-jauzirik gabe. Baina oroitu behar dugu beti ez dela horrela izan. Bi Gerla Handiek eta ondorengo frantses politika…


KARLISTEN SUNTSIPEN HANDIKO BONBA

Hamazazpi edo hemezortzi urte nituela, Jose Berruezok Gipuzkoako Aurrezki Kutxak Donostiako Garibai kalean zuen kultur aretoan eman zuen hitzaldira joan nintzen. Sorgin eta akelarreei buruzko hitzaldi gogoangarria izan zen. Oraindik dut gogoan mintzatzeko zuen modu…


DONIBANE BEZPERAKO GAUA ETA UDABURUA

 “ Sorginak eta aztiak gure artean beude! Sugeak eta apoak erre, erre!” 1.- Udako solstizioa urtearen egituran. Gure arbaso zaharren kosmogonian urtea bitan banatzen zuten, alde batetik uda eta bestaldetik negua. Urtea bere izenak esaten…


DONIBANE GAUA, SINESMENA ETA ATSOTITZAK

Donibane edo San Joan ekainaren 24an ospatzen da, udako solztiziotik (ekainaren 21ean, normalean)  gertu. San Joan bezperako gauean erritual franko ospatzen ditugu Euskal Herrian. Etxeetako ate eta leihoetan lizar edo elorri-zuri adaxka ezartzen da, eguzki…


MARTIN HIRIBARREN AZKAINDAR GARTSUAREN URRATSAK

Historia garaileek idatzia dela hamaika aldiz entzun dudan arren, badira ene ustez galtzaileen bandoan ere ongi idazten dutenak, eta aunitzetan azken horien bidez historiaren beste aldea ezagutzera iristen gara. Horien lana ez da alferrikakoa izaten….